Sunday, January 30, 2022

ΚΡΙΤΙΚΗ - ΣΙΝΕΜΑ/ "R.E.M.-ΤΑΧΕΙΕΣ ΚΙΝΗΣΕΙΣ ΟΦΘΑΛΜΟΥ"

 

REM-Ταχείες Κινήσεις Οφθαλμού, του Κάρολου Ζωναρά

Με τους: Δημήτρη Κίτσο, Νατάσσα Εξηνταβελώνη, Κάτια Leclerc-Ο’ Wallis, Μάνο Πίντζη, Δημήτρη Φραγκιόγλου.

Για τον έρωτα έχουν ειπωθεί πολλά. Πάρα πολλά. Με ποιήματα, ταινίες, μυθιστορήματα, τραγούδια, πίνακες ζωγραφικής και βάλε. Ο έρωτας έχει αξιολογηθεί, εκτιμηθεί και απολογισμοί επί του θέματος περιλαμβάνουν παθιασμένες εξομολογήσεις, ιστορίες σατανικής προδοσίας, έργα με ευτυχισμένο τέλος, περιπτώσεις ανομολόγητου κυνισμού. Οι απόψεις ποικίλουν με την εποχή και τις γενεές. Με το τι επιτρέπεται και τι φαντασιώνονται οι άνθρωποι ότι θα έπρεπε να επιτρέπεται, και κάπως έτσι, γίνονται και οι σεξουαλικές επαναστάσεις, με θύματα και θύτες.

Στο REM-Ταχείες Κινήσεις Οφθαλμού, την νέα του ταινία, ο Κάρολος Ζωναράς, καταγράφει ποιητικά και κάνοντας πεισματάρικα “σλάλομ” ανάμεσα στα κλισέ του είδους, μια εκδοχή ερωτικών πιθανοτήτων: το ζευγάρι, που γίνεται κουαρτέτο με τις εκατέρωθεν απιστίες, τη ζήλεια, την προδοσία και τις πιθανές λύσεις τέτοιων καταστάσεων, που σε πολλούς όταν τις αντιμετωπίζουν φαίνονται αδιέξοδες, και είναι αιτία βιαιοπραγιών κυρίως εναντίον γυναικών, πράγμα που αναφέρεται και στην ταινία.

Το REM-Ταχείες Κινήσεις Οφθαλμού, θίγει πολλά θέματα σε διπλοτυπίες: αρχικά, ο χρόνος που περνάει, και οι αλλαγές που φέρνει στις ερωτικές σχέσεις. Βαθαίνουν ή γίνονται πιο ρηχές, πιο αποκαλυπτικές εκείνου που ίσως δεν υπήρξε ποτέ; Έπειτα, η απιστία. Είτε με κατάληξη την ανοχή ή ακόμη και τη συγχώρεση, είτε την αλληλοεξόντωση, η απιστία είναι κάτι πολύ πιθανό να συμβεί. Επιθυμία, ματαιοδοξία, γοητεία, φαντασίωση, φόβος, μοναξιά, οι αιτίες ή η δικαιολογίες μπορεί να είναι πάρα πολλές, και απ’ ό,τι φαίνεται στην ταινία, τις μαθαίνει κανείς από πολύ νεαρός. Ίσως και να ‘ναι συστατικό μέρος της ανθρώπινης ερωτικής συμπεριφοράς. Ύστερα, η απροσδιοριστία της επιθυμίας στους συμμετέχοντες σε μια σχέση, που οδηγεί σε παρανοήσεις, σαν να παίζουν “πέτρα-ψαλίδι-χαρτί” και να μη βγάζουν ποτέ ίδιο αποτέλεσμα . Και βέβαια, η ομορφιά, ό,τι κι αν εντάσσει καθένας σ’ αυτό τον όρο, η κτητικότητα και η απληστία της κατάκτησης του άλλου. 

Η ταινία, φτιαγμένη με μια με ύφος (μεταμοντέρνας) περφόρμανς, βγάζει απ’ τη "ζώνη ασφαλείας του" τον θεατή, όχι λόγω μιας σφιχτής δραματουργίας που κατευθύνει το σασπένς, αλλά γιατί μέσα από τα αφηγηματικά θραύσματα, κορυφώνεται η αγωνία να αντιληφθεί [ο θεατής], με ποιόν χαρακτήρα μπορεί να ταυτιστεί, τι σημαίνει αυτή η “ταινία-μέσα-στην-ταινία” ή μήπως απατηλή ως όνειρο περιγραφή της ζωής-ως-ταινίας. 

Το κοινό παίρνει μαζί του όλη την παραπάνω προβληματική περί έρωτος και σχέσεων μέσα από αναφορές στο νουάρ, στην νουβέλ-βάγκ, το Ιταλικό σινεμά, πλάνα μιας Αθήνας όμορφης, και να αναρωτηθεί κάνοντας άλματα στον χρόνο όπως η ταινία  REM-Ταχείες Κινήσεις Οφθαλμού, τι απ’ όσα βλέπει αναφέρονται στο πλαίσιο μιας συλλογικής εμπειρίας στην οποία ανήκει κι εκείνος.

Εν κατακλείδι: μια όμορφη ταινία, με εξαιρετικό καστ. Υπέροχοι οι νέοι ηθοποιοί (Δ. Κίτσος, Ν. Εξηνταβελώνη), με προσωπικό στυλ και ωριμότητα οι Μ. Πίντζης, Κ. Leclerc-Ο’Wallis, Δ. Φραγκιόγλου. Το REM-Ταχείες Κινήσεις Οφθαλμού, έχει ατμόσφαιρα, χιούμορ, σασπένς και φιλοσοφική διάθεση γύρω από τον έρωτα, την απιστία και το σινεμά που αποκαλύπτει τα μυστικά του με κάμερες, σενάριο και μικρόφωνα μπροστά στα μάτια του θεατή.