Από τις Δελφικές γιορτές του 1927, στις 27 Ιανουαρίου 2001. Ο Προμηθέας Δεσμώτης 70 χρόνια αργότερα. Από τους Δελφούς, στο Μέγαρο Μουσικής. Από τους Σικελιανούς στον Ρόμπερτ (Μπομπ) Γουίλσον. Από τους υφασμένους στον αργαλειό χιτώνες του εν δυνάμει μεγαλομανιακού οράματος της Εύας Πάλμερ, στα ιταλικής προέλευσης και ύποπτης αισθητικής κοστούμια του Ρόμπερτ (Μπομπ) Γουίλσον. Η Ελλαδα του Μεσοπολέμου από τη μια, η Ελλάδα πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 21ου αιώνα από την άλλη. Υπόκλιση στον εξ Αμερικής φιλελληνισμό και τις ρομαντικές του εξάρσεις τότε, υπόκλιση στον ανέμπνευστο αχταρμά με τους πολύ ωραίους φωτισμούς του Ρόμπερτ (Μπομπ) Γουίλσον, τώρα. Η αναζήτηση της φυλετικής συνέχειας της "ελληνικότητας" μέσα από τα πρόσωπα των χωρικών που πήγαν κι αυτοί μέχρι το θέατρο των Δελφών τότε. Ένας αμήχανος Προμηθέας με όλο το κουκλόσπιτο της Barbie στον γήινο εξοπλισμό του, και με τον "πατέρα-Δία" ξανθό, τώρα (μα ο Απόλλων με τις μούσες και τις τέχνες δεν ήταν παραδοσιακά ο ξανθός του ολύμπου, και ο Δίας ο σκουρόχρωμος μουστακαλής;)
Αναβίωση του αρχαίου Ελληνικού χορού τότε, χρόνος αληθοφανής με επιρροές από τη μακρινή χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, σε ρυθμούς που θα αρκούσαν να γνωρίσει το σατόρι κι ένας μαθητευόμενος μοναχός, τώρα. Και πάνω απ' όλα, η ρωμαλέα γροθιά στην κοινωνία του σήμερα, μέσω του ευτυχούς συνειρμού του Ρόμπερτ (Μπομπ) που "έδεσε" τον Προμηθέα με τους Όρνιθες: "to sikoti tou Promitheas to etroge pouli- poyli...hmmm...pou tin exo akousei afti ti leksi? Poios arxaios egrapse kati me pouli?- ma nai, o Aristofanis! Wow! Afton tha valo, pou deixnei kai kritiko pnevma!
Ευχαριστημένο το κοινό από την καλοφωτισμένη σκηνική έκφραση των προβληματισμών του "Μαιτρ" περί των ανθρωπίνων αλλά και των δεσμών που βάζει στην ανθρώπινη ύπαρξη ο "να 'ταν τα νιάτα δυό φορές"-χρόνος, δεν αντελήφθη το πενιχρά εκφρασμένο παράπονο του καλλωπισμένου Προμηθέα δεμένου στις αρχιτεκτονικές-διακοσμητικές λύσεις του σκηνικού- τέλειου σπιτιού.
Αυγή, Φεβρουάριος 2001
Wednesday, March 28, 2012
Monday, March 26, 2012
DOMINANT IDEOLOGIES in GREEK DANCE
In the last 20 years or so, Greek dance has not only been trying to experience what was -prematurely named- its "Spring-time" and "rebirth", but to also survive through opposing ideologies and ideas, primarily focusing on: "how to save art", "how to make art (dance) profitable", "how to export art (dance)".
Centres of political power, guessing that this might be a field of power interplay, joined in with no knowledge and yet via actions and decrees; furthermore in no consistent way, blending traditional political practices (clientele, favoring this or that group et.c.) with sparse innovations (for Greece) like upgrading of certain institutions, inauguration of practices as seen abroad et.c.).
Meanwhile, in the real "battleground" that has been and still is, real life and art, there appeared "art-saving" ideologies or ideologemmes emerging from various sources outdated or not: hellenism, visions of balletic regeneration/rebirth, the French example, the British example the New York example and so on. There have been opposing suggestions as to how to: upgrade education, change education, re-create education; and,what should "new" education attain/aim at; plus whom and why subsidies should be given to and many more, not necessarily cumulatively or in that order, or very well and clearly articulated, and mostly as an interplay between sub-groups and state power.
One might say, well that's not unusual or unheard of, especially in unsettled neo-post-colonial circumstances. However, in the unsettled battleground of ideologies, one issue that rarely was addressed and remains unresolved concerns professional ethics. This is not meant to be a moralistic approach, au contraire, what is at stake when ethical conduct does not form part of the agenda of a certain group (which does interfere in the formation of strategies, and has a strong public profile -for all sorts of reasons), then a danger of possible manipulation of weaker sub-groups may arise, and/or the use of such groups for promoting a very personal -but hidden agenda.
It is out of the question for the writer of this article as well as for many dance practitioners (with whom many random discussions but also interviews have been conducted), to have critics -for example, one acting powerful professional group, who on the one hand report and comment on performances and on the other hand work for and promote the work of one or more dance groups. This creates confusion, uncertainty within the artistic community and does not help at all to promote clear strategies. Everyone thinks that "nothing can be done," "nothing changes in terms of ethics", "that everyone helps out their friends and if you play fair you are a sucker, big time". It is depressing in the long-term and has a negative effect in the morale of the community, while it affects its motivation towards problem solving and self-respect.
"Mixed practices", as we might call the above mentioned attitude (as well as others of similar/analogous nature) more mildly, further help to sustain a certain tendency to dependence: upon power structures, wherever these come from and regardless to whom they are affiliated with, and/or groups that may be in power. They also disincline people/artists from standing up for their rights (payments, insurance et.c.) because they believe "that the game is set and we are used as pawns in it". They also believe that they should not talk or express their disagreement "because "they" form a powerful structure and we shall be out of business", while if they synchronize their "pace" to the "irrational", proto-institutional structures, they "might get a job, or other help, because life is difficult and (we) do not want to play heroes". This although they believe that "in the long run, it is better to stick to one's guns", but "at the moment of choice, friends who have joined such groups and other sources of pressure, that is family,others professionals, tend to control [our] decisions".
Therefore, very often, arts communities, dance as is the case here, tend to acquire a profile and move according to the ideology of the power structure that has the closest link to institutional authorities/academia/the Press and so on thus imposing its will. It may offer work or promises via a circle of docile "bodies", exhibiting a possibility of stability and power that in reality is saved for its close circle of affiliates, in a Mafia-like way of functioning.
The community assimilates claims of agendas that might otherwise not have been its own. For example, while education may be important, a dominant group's agenda may claim better conditions in exporting art/dance. It is seductive, it is necessary, but it may be unattainable at a given moment (-while a different set of decisions may resolve this very problem0. Nonetheless no strategy in regard to real needs and consistent strategies may be studied and agreed upon, as the pace to power of a specific power structure/group is in need of the "talk" about "exporting Greek dance", because it is the stepping-stone to another (hidden) target in its agenda.
Therefore, attention should be paid to practices that not only do not help promote Greek dance, for example, but underline alienation and show the crudest face of power imposed upon artistic communities. If we can already talk about the abstract structure and function of power, a form that should be conceived as close to forms of violence (manipulation, dependence marginalization and abuse through poverty and exclusion if not direct threats), then dance in Greece moved quickly to its stagnation and its stripping of regenerating powers much too early. Like a long winter without -a much awaited for- Spring.
Centres of political power, guessing that this might be a field of power interplay, joined in with no knowledge and yet via actions and decrees; furthermore in no consistent way, blending traditional political practices (clientele, favoring this or that group et.c.) with sparse innovations (for Greece) like upgrading of certain institutions, inauguration of practices as seen abroad et.c.).
Meanwhile, in the real "battleground" that has been and still is, real life and art, there appeared "art-saving" ideologies or ideologemmes emerging from various sources outdated or not: hellenism, visions of balletic regeneration/rebirth, the French example, the British example the New York example and so on. There have been opposing suggestions as to how to: upgrade education, change education, re-create education; and,what should "new" education attain/aim at; plus whom and why subsidies should be given to and many more, not necessarily cumulatively or in that order, or very well and clearly articulated, and mostly as an interplay between sub-groups and state power.
One might say, well that's not unusual or unheard of, especially in unsettled neo-post-colonial circumstances. However, in the unsettled battleground of ideologies, one issue that rarely was addressed and remains unresolved concerns professional ethics. This is not meant to be a moralistic approach, au contraire, what is at stake when ethical conduct does not form part of the agenda of a certain group (which does interfere in the formation of strategies, and has a strong public profile -for all sorts of reasons), then a danger of possible manipulation of weaker sub-groups may arise, and/or the use of such groups for promoting a very personal -but hidden agenda.
It is out of the question for the writer of this article as well as for many dance practitioners (with whom many random discussions but also interviews have been conducted), to have critics -for example, one acting powerful professional group, who on the one hand report and comment on performances and on the other hand work for and promote the work of one or more dance groups. This creates confusion, uncertainty within the artistic community and does not help at all to promote clear strategies. Everyone thinks that "nothing can be done," "nothing changes in terms of ethics", "that everyone helps out their friends and if you play fair you are a sucker, big time". It is depressing in the long-term and has a negative effect in the morale of the community, while it affects its motivation towards problem solving and self-respect.
"Mixed practices", as we might call the above mentioned attitude (as well as others of similar/analogous nature) more mildly, further help to sustain a certain tendency to dependence: upon power structures, wherever these come from and regardless to whom they are affiliated with, and/or groups that may be in power. They also disincline people/artists from standing up for their rights (payments, insurance et.c.) because they believe "that the game is set and we are used as pawns in it". They also believe that they should not talk or express their disagreement "because "they" form a powerful structure and we shall be out of business", while if they synchronize their "pace" to the "irrational", proto-institutional structures, they "might get a job, or other help, because life is difficult and (we) do not want to play heroes". This although they believe that "in the long run, it is better to stick to one's guns", but "at the moment of choice, friends who have joined such groups and other sources of pressure, that is family,others professionals, tend to control [our] decisions".
Therefore, very often, arts communities, dance as is the case here, tend to acquire a profile and move according to the ideology of the power structure that has the closest link to institutional authorities/academia/the Press and so on thus imposing its will. It may offer work or promises via a circle of docile "bodies", exhibiting a possibility of stability and power that in reality is saved for its close circle of affiliates, in a Mafia-like way of functioning.
The community assimilates claims of agendas that might otherwise not have been its own. For example, while education may be important, a dominant group's agenda may claim better conditions in exporting art/dance. It is seductive, it is necessary, but it may be unattainable at a given moment (-while a different set of decisions may resolve this very problem0. Nonetheless no strategy in regard to real needs and consistent strategies may be studied and agreed upon, as the pace to power of a specific power structure/group is in need of the "talk" about "exporting Greek dance", because it is the stepping-stone to another (hidden) target in its agenda.
Therefore, attention should be paid to practices that not only do not help promote Greek dance, for example, but underline alienation and show the crudest face of power imposed upon artistic communities. If we can already talk about the abstract structure and function of power, a form that should be conceived as close to forms of violence (manipulation, dependence marginalization and abuse through poverty and exclusion if not direct threats), then dance in Greece moved quickly to its stagnation and its stripping of regenerating powers much too early. Like a long winter without -a much awaited for- Spring.
Friday, March 23, 2012
ΤΟΞΙΚΗ ΤΕΧΝΗ (TOXIC ART)
Στα 20 χρόνια επαγγελματικής πορείας (ως κριτικός από πολλά και διάφορα έντυπα), παρακολούθησα "ελπίδες" να γεννιούνται σε εναλλακτικούς χώρους, εγκαταλειμένους χώρους, κυριλέ χώρους, απομακρυσμένους χώρους, χώρους με 40 βαθμούς το καλοκαίρι και -10 το χειμώνα, mainstream χώρους, μεγάλους και μικρούς χώρους.
Στριμώχτηκα με άλλους "συναγωνιστές"-θεατές σε πατάρια, κάθισα σε "κερκίδες" που έχασκε από κάτω το κενό να σε καταπιεί, κρύωσα, ζεστάθηκα, βαρέθηκα, κουράστηκα, έφυγα στα μισά, έβαλα στοίχημα ότι ξέρω το φινάλε, και το κέρδισα άπειρες φορές, ανησύχησα για την ανία που πλανιόταν πανταχόθεν...
Άκουσα υπερφίαλες δηλώσεις που δεν ενστερνίστηκα, περί "άνοιξης του Ελληνικού χορού", "μέλλοντος του Ελληνικού χορού", "πολιτικής επί του Ελληνικού χορού". Ήταν προφανές ότι με πορδές αυγά δε βάφονται, και χρειάζεται κάτι παραπάνω από αντιγραφές των Γαλλικών/Αγγλικών/Αμερικανικών συστημάτων, εντελώς τυχαία και από τους απολύτως ακατάλληλους ανθρώπους, για να γίνει κάτι.
Είδα το ζόφο των τριετών, διετών συμβάσεων, "βραδιές Ελλήνων χορογράφων", πλατφόρμες, κόντρα πλατφόρμες, άκουσα μεγαλόστομες δηλώσεις και σιγά-σιγά έδειξε ο καθένας το προ ετών προβλεφθέν πρόσωπο.
Ο Ελληνικός χορός, ακόμη και με τους μέτριους, είχε δείξει ψήγματα ελπίδας. Ναι, οι ελπίδες εξανεμίστηκαν, αλλά μικροπράγματα υπήρχαν, και δη αξιοπρεπώς. Αυτό όμως που συνέβη σταδιακά από το 2004 και μετά, ήταν πρωτοφανές. Ζούμε έναν ξεπεσμό. Όχι την προλεταριοποίηση της τέχνης αυτής (άντε πάει στα κομμάτια, κάνει και..."άποψη"), αλλά τον εναγκαλισμό του λούμπεν, και δη (όπως είναι εξ ορισμού αναμενόμενο), χωρίς άποψη.
Στην τέχνη δεν είναι ταξικό το φαινόμενο, αλλά το τοξικό αποτέλεσμα του εναγκαλισμού της (τέχνης) με φασιστοειδείς καταστάσεις και με την αταλαντοσύνη. Ποτέ άλλοτε δεν ανέλαβαν και δεν αντιποιήθηκαν τα του πολιτισμού τόσοι άνθρωποι χωρίς κανένα καλλιτεχνικό όραμα και γνώση. Ποτέ άλλοτε δεν πολλαπλασιάστηκε ως κακοήθεια η εντελώς ασήμαντη τέχνη. Ποτέ άλλοτε οι αποτυχόντες και "ατυχήσαντες" δεν υπαγόρευσαν σε τόσα θεσμικά κέντρα τι δέον γενέσθαι.
Πλέον τα έργα και οι ομάδες δεν παρουσιάζουν απλά ημικόπιες της αλλοδαπής, αλλά επιπλέον ομοιάζουν τρομακτικά μεταξύ τους, και -το χειρότερο- φαίνεται να αναπαράγουν την ιδεολογική τοξικότητα των καιρών.
Ανάλογα με το είδος της τέχνης και το επίπεδό της, εύκολα μπορεί εποχές ολόκληρες και ζωές ανθρώπων που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την τέχνη, να "πεταχτούν στα σκουπίδια". Ας αντισταθούν όσοι μπορούν, για να μην υπάρξουν πάλι "χαμένες γενιές" που επιβάλλουν τα σαχλά τους οράματα στις επόμενες γενιές όπως οι μαμάδες που δεν πήγαν ποτέ στα καλλιστεία/δεν έκαναν καριέρα (αχ, άτιμος κενωνία!)/δεν παντρεύτηκαν τον ευαίσθητο λουλουδά αλλά τον μουστακαλή χασάπη κ.ο.κ. και βγάζουν τα απωθημένα μιας παραίσθησης στους γύρω.
Στριμώχτηκα με άλλους "συναγωνιστές"-θεατές σε πατάρια, κάθισα σε "κερκίδες" που έχασκε από κάτω το κενό να σε καταπιεί, κρύωσα, ζεστάθηκα, βαρέθηκα, κουράστηκα, έφυγα στα μισά, έβαλα στοίχημα ότι ξέρω το φινάλε, και το κέρδισα άπειρες φορές, ανησύχησα για την ανία που πλανιόταν πανταχόθεν...
Άκουσα υπερφίαλες δηλώσεις που δεν ενστερνίστηκα, περί "άνοιξης του Ελληνικού χορού", "μέλλοντος του Ελληνικού χορού", "πολιτικής επί του Ελληνικού χορού". Ήταν προφανές ότι με πορδές αυγά δε βάφονται, και χρειάζεται κάτι παραπάνω από αντιγραφές των Γαλλικών/Αγγλικών/Αμερικανικών συστημάτων, εντελώς τυχαία και από τους απολύτως ακατάλληλους ανθρώπους, για να γίνει κάτι.
Είδα το ζόφο των τριετών, διετών συμβάσεων, "βραδιές Ελλήνων χορογράφων", πλατφόρμες, κόντρα πλατφόρμες, άκουσα μεγαλόστομες δηλώσεις και σιγά-σιγά έδειξε ο καθένας το προ ετών προβλεφθέν πρόσωπο.
Ο Ελληνικός χορός, ακόμη και με τους μέτριους, είχε δείξει ψήγματα ελπίδας. Ναι, οι ελπίδες εξανεμίστηκαν, αλλά μικροπράγματα υπήρχαν, και δη αξιοπρεπώς. Αυτό όμως που συνέβη σταδιακά από το 2004 και μετά, ήταν πρωτοφανές. Ζούμε έναν ξεπεσμό. Όχι την προλεταριοποίηση της τέχνης αυτής (άντε πάει στα κομμάτια, κάνει και..."άποψη"), αλλά τον εναγκαλισμό του λούμπεν, και δη (όπως είναι εξ ορισμού αναμενόμενο), χωρίς άποψη.
Στην τέχνη δεν είναι ταξικό το φαινόμενο, αλλά το τοξικό αποτέλεσμα του εναγκαλισμού της (τέχνης) με φασιστοειδείς καταστάσεις και με την αταλαντοσύνη. Ποτέ άλλοτε δεν ανέλαβαν και δεν αντιποιήθηκαν τα του πολιτισμού τόσοι άνθρωποι χωρίς κανένα καλλιτεχνικό όραμα και γνώση. Ποτέ άλλοτε δεν πολλαπλασιάστηκε ως κακοήθεια η εντελώς ασήμαντη τέχνη. Ποτέ άλλοτε οι αποτυχόντες και "ατυχήσαντες" δεν υπαγόρευσαν σε τόσα θεσμικά κέντρα τι δέον γενέσθαι.
Πλέον τα έργα και οι ομάδες δεν παρουσιάζουν απλά ημικόπιες της αλλοδαπής, αλλά επιπλέον ομοιάζουν τρομακτικά μεταξύ τους, και -το χειρότερο- φαίνεται να αναπαράγουν την ιδεολογική τοξικότητα των καιρών.
Ανάλογα με το είδος της τέχνης και το επίπεδό της, εύκολα μπορεί εποχές ολόκληρες και ζωές ανθρώπων που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την τέχνη, να "πεταχτούν στα σκουπίδια". Ας αντισταθούν όσοι μπορούν, για να μην υπάρξουν πάλι "χαμένες γενιές" που επιβάλλουν τα σαχλά τους οράματα στις επόμενες γενιές όπως οι μαμάδες που δεν πήγαν ποτέ στα καλλιστεία/δεν έκαναν καριέρα (αχ, άτιμος κενωνία!)/δεν παντρεύτηκαν τον ευαίσθητο λουλουδά αλλά τον μουστακαλή χασάπη κ.ο.κ. και βγάζουν τα απωθημένα μιας παραίσθησης στους γύρω.
Subscribe to:
Posts (Atom)