Τα πάθη του φοιτητή της Νομικής Ροντιόν Ρασκόλνικωφ αφηγείται ο Φ. Ντοστογιέφσκι σε ένα από τα πλέον πολυδιαβιασμένα βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ψυχογράφημα ενός εγκληματία, σκέψεις πάνω στην ηθική και το δίκαιο αλλά και την εφαρμογή των κανόνων δικαίου το έργο, και βεβαίως αστυνομικό μεγατόνων, το Έγκλημα και Τιμωρία είναι μια σκοτεινή ιστορία που φέρνει ο πολύπαθος συγγραφέας στο κοινό του. Μπορεί και αξίζει να συγχωρεθεί ένας εγκληματίας; Έχει κάποια στοιχειώδη ηθική θεώρηση της ζωής η πόρνη; Ποιάς ηθικής μετέχουν τέτοιοι χαρακτήρες; Είναι μια για όλους ή είναι διαφορετική η ηθική; Ποιά είναι η ηθική επιταγή για τον εκπρόσωπο του νόμου, για τον λούμπεν περιπλανώμενο αλκοολικό, και έχει διαφορά η "εκπόρνευση" κάποιας στο πεζοδρόμιο σε σχέση με κάποια κυρία που αναζητά πλούσιο σύζυγο για να λύσει τα προβλήματά της; Πώς οδηγείται κάποιος στο έγκλημα; Τι είναι το έγκλημα; Πώς το κρίνει αυτός που βρίσκεται μέσα σ' αυτό και πώς οι απ' έξω; Μπορούν ποτέ να αποκτήσουν μια κοινή οπτική οι εντός και εκτός, να υπάρξει αποθεραπεία, να αναβαπτισθεί το Κακό;
Ένα πολυσύνθετο έργο που μπορεί να αναλύει κανείς για τα θέματα που θέτει άπειρες ώρες, να το εντάξει στην εποχή του, να το μελετήσει ιστορικά, από νομική ή/και κοινωνιολογικήάποψη, από ψυχαναλυτική σκοπιά, φιλοσοφικά κ.ο.κ. Η μελέτη των χαρακτήρων που έπλασε ο Ντοστογιέφσκι υπήρξε σχολείο για τους νομικούς πολλών γενεών, πραγματικό αίνιγμα προς επίλυση και άσκηση των κανόνων του ποινικού δικαίου: από τη γριά-άπληστη που δολοφονείται, μέχρι τον φοιτητή Ρασκόλνικωφ, που ως φοιτητής Νομικής γνωρίζει το νόμο και το αναγκαστικό της επιβολής του, υποτίθεται πως τον σέβεται και έχει επίγνωση των υποχρεώσεων που γεννά η ενασχόλησή του με το δίκαιο. Κι όμως, αυτός, ο φοιτητής της Νομικής, περνά τη γραμμή και εγκληματεί αφαιρώντας τη ζωή δύο γυναικών, και επιπλέον προσπαθεί να γλυτώσει την τιμωρία. Δρα δηλαδή ως το πλέον τυπικό δείγμα εγκληματία. Τι αντιστροφή ρόλων και ειρωνία του συγγραφέα...
Και βεβαίως παραμένει σε δεύτερο πλάνο η ανάκριση, η αποκάλυψη του δράστη, οι τύψεις του ενόχου και η σχέση δικαστικού λειτουργού και δράστη. Είναι έξοχο από πλευράς σασπένς και παρ' όλο που η αστυνομική λογοτεχνία έχει θεωρηθεί, και από πολλούς ακόμη θεωρείται παραλογοτεχνία, το Έγκλημα και Τιμωρία αποτελεί εξαιρετικό δείγμα. Η κλασική αστυνομική λογοτεχνία έχει απλοποιήσει τους κανόνες και τη γραφή και έχει επικεντρωθεί στην πράξη και την αποκάλυψη του ή των ενόχων, με βασικό γνώμονα την εμπέδωση της άποψης ότι όλοι μπορεί να είναι ένοχοι, πολύ εύκολα, αρκεί να ξέρει να δει κανείς πίσω από τα απατηλά φαινόμενα και τις συναισθηματικές διακυμάνσεις της στιγμής.
Η παράσταση στο "Άνεσις", ανεβαίνει σε διασκευή-σκηνοθεσία του Λέβαν Τσουλάτζε. Πολύ καλή δουλειά με ένα έργο-ποταμό, δύσκολο να μεταφερθεί στη θεατρική σκηνή. Πολύ δυνατό το πρώτο μέρος, λίγο αποδυναμωμένο το δεύτερο παρά τις περί τους αντιθέτου προσδοκίες. Θαυμάσιος Ρασκόλνικωφ ο Τάσος Ιορδανίδης, στο δεύτερο μέρος μερικές στιγμές περισσότερο απήγγελλε παρά ένιωθε το ρόλο του, στο κρεσέντο με τη Σόνια. Αφοπλιστικά απλός, στέρεος ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης Πορφύρι/Ανακριτής, αλλά ο θεατής νιώθει ότι του χρειάζεται κάποιος πιο εντυπωσιακός ρόλος για να ξεδιπλώσει τις δυνάμεις του. Πολύ καλή η Σοφία Πανάγου ως Ντούνια, καλή αλλά με διακυμάνσεις η Θάλεια Ματίκα στον απαιτητικό ρόλο της Σόνια, χρειάζεται λίγη δουλειά ακόμη. Πληθωρικός ως Ραζουμίχν ο Δημήτρης Καπετανάκος και πολύ καλός στο ρόλο της γριάς Αλιόνα ο Δημήτρης Διακοσάββας. Εξαιρετικός, εντυπωσιακός ο Θοδωρής Κατσαφάδος ως Μαρμελάντωφ.
Εν ολίγοις, είναι ένα δύσκολο έργο και μια πολύ καλή, με θαυμάσιο ρυθμό παράσταση, όπου οι συντελεστές τα δίνουν όλα. Να το δείτε!
No comments:
Post a Comment