ΚΡΙΤΙΚΗ - ΘΕΑΤΡΟ (ΘΕΑΤΡΟ ΑΛΦΑ/ΠΡΕΜΙΕΡΑ)

Οι Κάτω απ' τ' αστέρια. 

Στο θέατρο Άλφα, στις 2/11, έκανε πρεμιέρα το έργο του Τηλέμαχου Τσαρδάκα "Οι Κάτω απ' τ' Αστέρια", με πρωταγωνιστές τους Λίλα Μπακλέση και Κωνσταντίνο Μπιμπή, επιτυχημένη παραγωγή που συνεχίζεται για δεύτερη χρονιά.

 "Οι Κάτω απ' τ' αστέρια" είναι η ιστορία ενός αποτυχημένου έρωτα και μια μαθηματική εξίσωση με έναν άγνωστο: τα συναισθήματα της "Μενίτας" για τον σύζυγό της, που όμορφα και ισορροπημένα πήρε τη θέση του παθιασμένου, άστατου εραστή, όταν στα χρόνια της ωριμότητας, η κεντρική ηρωίδα "Ασημένια" (ή Μενίτα όπως τη φωνάζει ο αγαπημένος της και εφηβικός, πρώτος μεγάλος έρωτας) αρχίζει να θέλει να βάλει τη ζωή της σε τάξη. 

Οι διαπροσωπικές, ερωτικές και οικογενειακές σχέσεις, μπήκαν στο στόχαστρο της θεατρικής παραγωγής με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους και στυλ, έντονα, από τη δεκαετία του '70 και μετά, ήτοι στα χρόνια της Μεταπολίτευσης και εποχή της όψιμης σεξουαλικής απελευθέρωσης των Ελλήνων. 

Αρχικά στο στόχαστρο μπήκε το παράλογο της εξουσίας στις πολιτικές, διαπροσωπικές και στις ερωτικές σχέσεις, μερικές φορές συνδέονταν κιόλας αυτές, καθώς ο ένας κρίκος, κατά τη θεωρία της εποχής ξέσπαγε στον από κάτω: ο καταπιεσμένος υπάλληλος στη γυναίκα του, και οι δύο στο παιδί και όλοι μαζί στους γύρω τους και ο καθένας στις εξω-οικιακές τους σχέσεις. Δηλαδή ο γιος στη γκόμενα, η μάνα στον πεθερό, ο πατέρας μετέωρος πρώην πάτερ-φαμίλιας, στον χρεωκοπημένο του εαυτό. 

Έπειτα ήρθαν τα οικογενειακά τραπέζια και οι γιορτές, ο παραλογισμός της βίας, η ανία και οι ανταγωνισμοί, οι ανομολόγητες αποτυχίες και τα ανεκπλήρωτα όνειρα. Ο ξάδερφος-αντάρτης, ο δωσίλογος κουμπάρος, τα κρυφά πάθη και η υποκρισία της μικροαστικής ηθικής, ο νατουραλισμός μιας προίκας και μιας κληρονομιάς μαζί με το αυθαίρετο στη Λούτσα και οι υποχωρήσεις και οι ίντριγκες για να γραφτεί αυτό το ακίνητο στο γιο/εγγονό της οικογένειας υποσκελίζοντας άλλους συγγενείς που όλοι μαζί εκόπτοντο για την περιποίηση του πλούσιου "γέρου" της φαμίλιας. Το ξεγύμνωμα ήταν επώδυνο και σκληρό, η ισοπέδωση της υποτιθέμενης ευτυχίας, οριστική. 

Για να ακολουθήσει η αστική τάξη και οι συνήθειές της. Η άδεια ζωή, ο πόνος, οι απώλειες, το παράλογο της καθημερινότητας, οι σιωπές. Κι ακόμη η μοναξιά των γάμων, η σεξουαλικότητα που δεν συζητιέται, οι ανικανοποίητες γυναίκες, η κρυφή ζωή των νόμιμων ζευγαριών, αποτέλεσαν πρώτη ύλη για εξαιρετικά έργα. Μανιώτης, Κεχαϊδης-Χαβιαρά, Αναγνωστάκη, Μουρσελάς και άλλοι. 

Για να πάρουν τη σκυτάλη νεότεροι που μπορούν πια να ειρωνεύονται κιόλας και να χρησιμοποιούν και λιγάκι πιό "ελαφρύ περιτύλιγμα" για να σατιρίσουν τη νεοελληνική πραγματικότητα που από τον κρυφό πόθο της κουνιάδας και τις οικογενειακές συνωμοσίες γύρω απ' τον κατάκοιτο "γέρο", πέρασε στα όνειρα ενός ΕΣΠΑ, στην κατάχρηση μαζί με τα φιλαράκια, στην κουνιάδα που πηδιέται φανερά, στο νεοπλουτισμό και τη βαρβαρότητα ενός Έλληνα που παραμένει μπερδεμένης ταυτότητας και φλογερού ταμπεραμέντου: πιό προβεβλημένοι Κατσικονούρης, Δήμου, Τσίρος, Κιτσοπούλου. 

Στη γραμμή αυτών των αλλαγών και των δεδομένων, ο Τηλέμαχος Τσαρδάκας βάζει με μεγάλη προσοχή το δικό του λιθαράκι, σε ένα έργο με έξοχα ισορροπημένο, ευρηματικό χιούμορ, πριν ανατρέψει την κατάσταση με μεγάλες δόσεις συγκίνησης και μια σταδιακή αποκατάσταση του παζλ κομμάτια του οποίου πετάει στους θεατές χωρίς να τους δείχνει ολόκληρη την εικόνα που πρέπει να συμπληρώσουν -κάπως σαν Τζέϊσον Μπορν που αντιλαμβάνεται σιγά-σιγά τα δεδομένα της αποστολής του. Οι "Κάτω απ' τ' αστέρια", είναι έργο γραμμένο στο σύγχρονο ύφος των αστυνομικών μυθιστορημάτων, και δημιουργεί στο τέλος την απατηλή εντύπωση στον θεατή ότι έφτασε στη λύση του "μυστηρίου".  Η λύση που δίνει ο συγγραφέας στο δράμα της "Μενίτας" και του "Νικολή" όμως, είναι απλώς το τέλος του έργου. 

Το πραγματικό ζητούμενο που δεν ομολογείται και δεν αγγίζεται επί της ουσίας στα 70 λεπτά της παράστασης, είναι τα αισθήματα της ηρωίδας για τον απόντα από τη σκηνή σύζυγό της. Αυτό το μυστήριο, είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στον Τσαρδάκα και τις αποχρώσεις των θεατρικών διαπραγματεύσεων των ανθρώπινων σχέσεων που περιέγραψα πιό πάνω. Είναι η γενεαλογία του έργου και του συγγραφέα, που μ' αυτό το εύρημα, ακουμπάει στέρεα στην παράδοση, δημιουργώντας κάτι νέο. Κι αυτό, είναι θαυμάσιο: το να βλέπεις ότι υπάρχει παράδοση που μπολιάζεται με σύγχρονα στοιχεία ύφους που αντλούν την καταγωγή από Νέσμπο μέχρι βρετανικό χιούμορ και stand-up comedy. 

Οι δύο ηθοποιοί, η Λίλα Μπακλέση και ο Κωνσταντίνος Μπιμπής είναι εκπληκτικοί και ο ρυθμός της παράστασης καταιγιστικός. Δεν ξεπέφτει κανείς, κείμενο και ηθοποιοί σε χοντράδες και φτηνιάρικες λύσεις, όλα είναι δόσιμο πλήρες, με το κοινό να δακρύζει απ' το γέλιο και το κλάμα. 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ:

Κείμενο: Τηλέμαχος Τσαρδάκας

Ερμηνεύουν: Λίλα Μπακλέση, Κωνσταντίνος Μπιμπής

Σκηνοθεσία: Άρτεμις Γρύμπλα, Λίλα Μπακλέση, Κωνσταντίνος Μπιμπής,

Σκηνικά: Αντώνης Χαλκιάς

Σχεδιασμός φωτισμού: Σεσίλια ΤσελεπίδηΦωτογραφίες: Σοφοκλής Μπιμπής

Δ/νση παραγωγής: Λευτέρης Πλασκοβίτης

Παραγωγή: K2L ΑΛΦΑ.ΘΕΑΤΡΟ Ε.Ε